ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ

UTOPIA AVENUE του David Mitchell

Photo by Eric Perez on Unsplash
Photo by Matt Botsford on Unsplash

Δεν σας κρύβω ότι, όταν διάβασα την περίληψη του UTOPIA AVENUE, νόμισα ότι το βιβλίο αυτό του Μίτσελ με αφορά ελάχιστα. Ένα (ακόμα) βιβλίο για ένα (ακόμα) συγκρότημα στο Λονδίνο, στα τέλη της δεκαετίας του εξήντα (δεν αντέχω άλλο sixties) δε θα μπορούσε να είναι ψηλά στην αναγνωστική μου λίστα. Έχουν γραφτεί τόσα για τη δεκαετία αυτή (κυρίως για μουσικές και συγκροτήματα) που το θέμα κατ’ εμέ ήταν κορεσμένο. Ήταν;

Συνειδητοποίησα λοιπόν (αφού το διάβασα) ότι η νοοτροπία αυτή -απότοκος πλήθους αναγνώσεων για συγκεκριμένες θεματικές- είναι εύκολο να μας κάνει να χάσουμε βιβλία αξιόλογα. Κάπως έτσι ένιωθα και για βιβλία που διαδραματίζονταν ή αφορούσαν στην περίοδο της Κατοχής και της Μικρασιατικής Καταστροφής (και μετά διάβασα τη Σκιά στο δέντρο του Σταμούλη, εκδ. Ποταμός και το Γκιακ του Παπαμάρκου, εκδ. Αντίποδες και αναθεώρησα).

Photo by Erik Mclean on Unsplash

Με το βιβλίο φυσικά του Μίτσελ τα πράγματα ήταν διαφορετικά, γιατί μπορεί να μη με ενδιέφερε ένα τέτοιο μυθιστόρημα θεματικά, δε γινόταν ωστόσο να το αγνοήσω, αφού μιλάμε για τον Μίτσελ. Φυσικά και ένα βιβλίο του Μίτσελ δεν θα μπορούσε να μόνο μία απλή ιστορία για ένα μουσικό συγκρότημα. Είναι πριν και πάνω απ’ όλα ένα βιβλίο ενός μεγάλου παραμυθά που κατέχει όλες τις αφηγηματικές αρετές, που τον καθιστούν έναν από τους καλύτερους και πιο ενδιαφέροντες συγγραφείς της εποχής μας.

Photo by Jason Leung on Unsplash

Τι έγραψε λοιπόν ο Μίτσελ; Μία ιστορία ρεαλιστική και ταυτόχρονα μια ιστορία φανταστική (ανάλογα από ποια πλευρά επιθυμείς να τη δεις), γιατί Μίτσελ είναι αυτός και απλά μπορεί και το κάνει. Μία ιστορία που συνδέεται με προηγούμενα μυθιστορήματά του, αφού κάποιοι από τους ήρωές του εμφανίζονται σε άλλα βιβλία του ή είναι απόγονοι άλλων ηρώων από τα παλιά, αλλά και μια ιστορία που μπορεί να διαβαστεί ξεχωριστά με την ίδια ακριβώς απόλαυση, ακόμη κι αν είναι το πρώτο βιβλίο του που θα διαβάσει κανείς. Μια ιστορία για τέσσερις νέους ανθρώπους που κυνηγούν και πραγματοποιούν το όνειρό τους και μια ιστορία, στην οποία ακούγεται (ναι ακούγεται) η μουσική.

Είναι τέτοια η τέχνη του Μίτσελ (και) σε αυτό το βιβλίο, που νομίζεις ότι αν ψάξεις τα τραγούδια του συγκροτήματος θα τα βρεις. Και παρόλο που ξέρεις ότι δεν υπάρχουν, όσο συνεχίζεις την ανάγνωση, μπαίνεις τόσο βαθιά στην ιστορία, που θα περάσει ξανά και ξανά από το μυαλό σου ότι δε μπορεί, κάπου εκεί έξω υπάρχουν. Και στο τέλος του βιβλίου, αφού έχεις ζήσει με τους ήρωες την άνοδο και την ξαφνική πτώση (και όχι για τους λόγους που συνήθως γίνεται), αφού έχεις κλάψει και έχεις γελάσει, αφού έχεις χορέψει και έχεις σιγοτραγουδήσει, εύχεσαι το συγκρότημα αυτό πράγματι να υπήρξε, όπως και η μουσική τους, γιατί δε μπορεί παρά η μουσική τους να ήταν μοναδική, όπως μοναδικό είναι το βιβλίο και ο συγγραφέας του.

Photo by Georgie Cobbs on Unsplash

Ένα συγκρότημα για τέσσερις ανθρώπους, τον μπασίστα Ντιν Μος, τον ντράμερ Πίτερ Γκρίφιν, τον κιθαρίστα Γιάσπερ ντε Ζουτ, την πιανίστρια Ελφ Χολογουέι, και τον ατζέντη τους, τον Λέβον Φράνκλαντ. Πίσω από τη δημιουργία του συγκροτήματος δεν υπάρχει καμία απολύτως πρωτότυπη ιστορία. Το αντίθετο. Ο Λέβον, του οποίου η καριέρα έχει σχεδόν δύσει, αποφασίζει να δημιουργήσει εκ του μηδενός ένα συγκρότημα. Και το δημιουργεί, εκμεταλλευόμενος τις κατάλληλες καταστάσεις, όπως για παράδειγμα το ότι ο Ντιν είναι απένταρος και άστεγος, οπότε του δίνει στέγη και μια ευκαιρία να συμμετάσχει στη μπάντα που έχει στο μυαλό του ή το ότι η Ελφ που μόλις τη χώρισε ο σύντροφός της ο Μπρους για μια άλλη γυναίκα, ανεβαίνει (μόνη της) στη σκηνή για προγραμματισμένη (με τον Μπρους) παράσταση ελπίζοντας ότι αυτός θα επιστρέψει, έστω και την τελευταία στιγμή, έστω και μόνο για την παράσταση. Ο Λέβον φυσικά είναι εκεί και την περιμένει να κατέβει  από τη σκηνή, για να της κάνει την πρότασή του να συμμετάσχει στο μουσικό σχήμα που οραματίζεται.

Photo by Dario Caputo on Unsplash

Όντας λοιπόν την κατάλληλη στιγμή στην κατάλληλη θέση και εκμεταλλευόμενος τις περιστάσεις και τις δημόσιες σχέσεις του, ο ικανότητας Λέβον πράγματι δημιουργεί τους UTOPIA AVENUE και καταφέρνει μαζί τους να φτιάξει ένα συγκρότημα που παίζει μοναδική μουσική, τραγούδια ακατάτακτα σε είδη. Εμείς ως θεατές της παράστασης των πρωταγωνιστών του συγκροτήματος συμπάσχουμε και πονάμε με τα προβλήματά τους, αγωνιούμε και τους θαυμάζουμε, όταν ξεδιπλώνουν το ταλέντο τους και γίνονται πασίγνωστοι και πετυχημένοι και θλιβόμαστε που η ζωή (και όχι αυτοί οι ίδιοι) τα φέρνει έτσι, που το αγαπημένο μας συγκρότημα διαλύεται.

Photo by Štěpán Vraný on Unsplash

Το βιβλίο είναι ευφυώς χωρισμένο σε τρία μέρη όσοι και οι δίσκοι των τραγουδοποιών του συγκροτήματος, της Ελφ, του Ντιν και του Γιάσπερ (πόσο πολύ τον αγάπησα τον Γιάσπερ) και το κάθε ένα από αυτά είναι χωρισμένο σε δύο μέρη, όπως και οι δύο πλευρές του δίσκου. Κάθε κεφάλαιο είναι και ένα τραγούδι και εμείς παρακολουθούμε μαγεμένοι τη διαδικασία της δημιουργίας του κάθε τραγουδιού μαζί με τα προβλήματα και τη ζωή του δημιουργού του.

Photo by Guillaume TECHER on Unsplash

Και εκεί που διαβάζεις και «ακούς» τα μοναδικά τραγούδια των μοναδικών ηρώων του Μίτσελ, έρχεται ο Γιάσπερ και απογειώνει το βιβλίο (κάπου μετά τα μισά αν θυμάμαι καλά) και μένεις εσύ αναγνώστη άφωνος να αναρωτιέσαι αν αυτό που διάβαζες μέχρι τη στιγμή εκείνη ήταν ρεαλιστικό ή φανταστικό. Αλλά είπαμε, Μίτσελ είναι αυτός και εσύ ο τυχερός επισκέπτης στο μαγικό του μιτσελικό σύμπαν.

Photo by Ellie Cooper on Unsplash

Όπως κι αν διαβάσει κανείς το UTOPIA AVENUE δε μπορεί παρά να το λατρέψει. Ο όγκος του μυθιστορήματος μη σας τρομάζει. Κυλάει γρήγορα και τελειώνει (δυστυχώς) το ίδιο γρήγορα . Μην ξεχνάτε όμως ότι υπάρχουν και τα υπόλοιπα βιβλία του σπουδαίου αυτού συγγραφέα για παρηγοριά, που μαζί με το UTOPIA AVENUE αποτελούν μέρος του Biblioverse, όπως ο ίδιος ο συγγραφέας έχει πει σε συνέντευξή του, ενός κόσμου φτιαγμένου αποκλειστικά και μόνο από τα βιβλία του. Κάτι άκουσα ότι μεταφράζεται και το CLOUD ATLAS. Μακάρι να είναι αλήθεια!

Άπειρα συγχαρητήρια αξίζουν στη Μαρία Ξυλούρη για ακόμα μία αψεγάδιαστη μετάφραση που μας χάρισε.

Μέχρι το επόμενο μιτσελικό λογοτεχνικό παιχνίδι, σας εύχομαι καλή ανάγνωση.

Διαβάστε στο παρακάτω link τις πρώτες σελίδες

https://flip.metaixmio.gr/apospasmata/UTOPIA_AVENUE/index.html

Ο συγγραφέας

Ο David Mitchell (Ντέιβιντ Μίτσελ, Μ. Βρετανία, 1969) σπούδασε Αγγλική και Αμερικανική Λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο του Kent, από όπου πήρε και το μεταπτυχιακό του στη Συγκριτική Λογοτεχνία. Έζησε πολλά χρόνια στην Ιαπωνία, όπου δίδασκε αγγλικά (και έγραψε το πρώτο του βιβλίο), πριν επιστρέψει στην πατρίδα του.

Ως συγγραφέας πρωτοεμφανίστηκε το 1999 με το μυθιστόρημα Ghostwritten (Το δέντρο της τύχης). Η μεγάλη του επιτυχία όμως είναι το τρίτο του μυθιστόρημα, το Cloud Atlas (O άτλας του ουρανού) του 2004, που ήδη με την κυκλοφορία του χαιρετίστηκε ως αριστούργημα και θεωρείται ένα από τα σύγχρονα κλασικά του 21ου αιώνα. Ζει στην Ιρλανδία με τη σύζυγό του, Κέικο, και τα δύο τους παιδιά.

Έγραψαν για το βιβλίο

http://librofilo.blogspot.com/2022/06/utopia-avenue.html

https://no14me.blogspot.com/2022/05/utopia-avenue-david-mitchell.html

https://www.lifo.gr/culture/vivlio/utopia-avenue-ena-aythentika-rok-mythistorima

https://www.athensvoice.gr/culture/book/734762-david-mitchell-kai-utopia-avenue-selides-me-dynates-kithares

https://www.theguardian.com/books/2020/jul/10/utopia-avenue-by-david-mitchell-review-a-musical-journey