Το πρώτο βιβλίο του χρόνου είναι πάντα πολύ σημαντικό. Από μια πληθώρα βιβλίων εξαιρετικών συγγραφέων που βρίσκονται στη στοίβα των καινούργιων βιβλίων (και η οποία μεγαλώνει συνεχώς) επέλεξα να διαβάσω το βιβλίο αυτό του Nuccio Ordine, «Oι κλασικοί στη ζωή μας, Μια μικρή ιδανική βιβλιοθήκη». Και πρόκειται ακριβώς για αυτό, για μια μικρή σπουδαία, κατά τον Ordine, βιβλιοθήκη.
O συγγραφέας μάς προτείνει βιβλία κλασικών συγγραφέων, στοχαστών, επιστημόνων που κατ’ αυτόν θα πρέπει να υπάρχουν δίπλα μας. Μας χαρίζει μικρά λογοτεχνικά «σφηνάκια», ώστε να μας παρακινήσει να διαβάσουμε όλο το έργο. Μετά το απόσπασμα που επιλέγει ακολουθεί ένας σύντομος σχολιασμός από τον Ordine, που κάποιες φορές είναι η αλήθεια γίνεται διδακτικός.
Το βιβλίο συγκεντρώνει τα κείμενα της στήλης του συγγραφέα στην «Corriere della Sera» με τίτλο «ControVerso», ενώ επίσης περιέχει σύντομα δοκίμιά του για την αξία της λογοτεχνίας, τις ανθρωπιστικές σπουδές, τη σύγχρονη εκπαίδευση και τους κλασικούς. Στην εξαιρετική αυτή έκδοση υπάρχει το απόσπασμα στο πρωτότυπο και στην απέναντι σελίδα το μεταφρασμένο κείμενο. Οι συγγραφείς που παρελαύνουν από την ιδανική βιβλιοθήκη του Ordine είναι οι: Άινστάιν, Αλτσιάτο, Αριόστο, Ατσέττο, Βοκάκιος, Γιουρσενάρ, Γκαίτε, Μάρκες, Γκουιτσαρντίνι, Γκρασιάν, Θερβάντες, Ιπποκράτης, Καβάφης, Καλβίνο, Λέβι, Μακιαβέλλι, Μάνν, Μάστερς, Μίγουος, Μολιέρος, Μονταίνιος, Μοντάλε, Μοντεσκιέ, Μπαλζάκ, Μπέλλι, Μπόρχες, Μπρούνο, Μωπασσάν, Ντάν, Ντηφόου, Ντίκενς, Όμηρος, Πεσσόα, Πλάτωνας, Πλαύτος, Ραμπελαί, Ρίλκε, Ροστάν, Ρουτίλιους Ναματιανός, Σαίντ-Εξυπερύ, Σαίξπηρ, Στιούαρτ Μίλλ, Σουίφτ, Τάσσο, Τζόνσον, Τσβάιχ, Φλωμπέρ, Χικμέτ.
Παραθέτω ένα απόσπασμα από το βιβλίο του Λέβι, «Αν αυτό είναι ο άνθρωπος» (Άγρα):
«O καθένας αποχαιρέτισε τη ζωή με τον δικό του τρόπο […] Αλλά οι μητέρες ξενύχτησαν για να ετοιμάσουν το φαγητό για το ταξίδι, για να πλύνουν τα παιδιά και να φροντίσουν τις αποσκευές, και την άλλη μέρα το πρωί άπλωσαν στα συρματοπλέγματα τα ρούχα των παιδιών για να στεγνώσουν. […] Κι εσείς δεν θα κάνατε το ίδιο; Ακόμα κι να ξέρατε ότι αύριο θα σας σκοτώσουν μαζί με το παιδί σας, σήμερα δεν θα του δίνατε να φάει;»
Είναι δυνατόν να μην σπεύσει κανείς να αγοράσει το βιβλίο αυτό του Λέβι, όταν διαβάσει την παραπάνω παράγραφο; Το έπαθα με αρκετά από τα βιβλία που προτείνει ο συγγραφέας (άλλα τα είχα ήδη οπότε γλύτωσα την οικονομική καταστροφή). Και αυτό ακριβώς θέλει να πετύχει ο Οrdine. Να μας εμφυσήσει αγάπη για το κείμενο, ώστε να χαθούμε στις σελίδες αυτών των αριστουργημάτων, που ιδίως σε καιρούς δύσκολους, όπως αυτοί που διανύουμε, αποτελούν φάρους, που δείχνουν το δρόμο.
Όπως μας λέει ο ίδιος ο συγγραφέας στην όμορφη εισαγωγή του:
«Ας καυχιούνται οι άλλοι για τις σελίδες που έχουν γράψει/εγώ νιώθω περήφανος γι’ αυτές που έχω διαβάσει». Καμιά άλλη διατύπωση δεν θα μπορούσε να εκφράσει καλύτερα το νόημα του παρόντος βιβλίου μου όπως αυτοί οι δύο στίχοι με τους οποίους ο Jorge Luis Borges αρχίζει το ποίημά του με τίτλο «Ένας αναγνώστης» στο «Εγκώμιο της σκιάς».
Α must-read! Kαλή χρονιά με καλή και κλασική λογοτεχνία!
O συγγραφέας
Ο Νούτσιο Όρντινε γεννήθηκε στην Ιταλία το 1958 και είναι καθηγητής ιταλικής λογοτεχνίας στο πανεπιστήμιο της Καλαβρίας. Έχει γράψει τρεις μελέτες για τον Τζορντάνο Μπρούνο, οι οποίες μεταφράστηκαν σε έντεκα γλώσσες. Έχει αναγορευτεί επίτιμο μέλος του Ινστιτούτου Φιλοσοφίας της Ρωσικής Ακαδημίας των Επιστημών, ενώ τιμήθηκε στη Γαλλία με τον Ακαδημαϊκό Φοίνικα. Ο Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας του απένειμε το παράσημο της Λεγεώνας της Τιμής. Στη Γαλλία διευθύνει με τον Ύβ Ερσάν τρεις σειρές κλασικών και στην Ιταλία τη σειρά «Κλασικοί της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας». Από την Άγρα κυκλοφορούν τα βιβλία του «Η χρησιμότητα του άχρηστου» και «Η χρησιμότητα των άχρηστων γνώσεων».
