Γκόλεμ του Pierre Assouline

«Όταν λιώνει το χιόνι, πού πάει το λευκό;

Με τους αγκώνες στο περβάζι του παραθύρου, το μέτωπο κολλημένο στο τζάμι, το βλέμμα χαμένο στις αρτηρίες του Μεγάλου Νοσοκομείου, αυτό το πλέγμα από δρόμους και λεωφόρους που του έδινε την αίσθηση πόλης μέσα στην πόλη, όπως είχε καταλήξει ο χώρος του νοσοκομείου με τις προσθήκες κτιρίων, παραδινόταν ξανά και ξανά σ’ αυτή την ερώτηση χωρίς απάντηση, της οποίας δεν γνώριζε τον δημιουργό, παρά τις έρευνές του στο διαδίκτυο και στους εγκυκλοπαιδικούς θησαυρούς των βιβλιοθηκών.»

Ο Γκυστάβ Μεγέρ, ένας ιδιαίτερος και ιδιόρρυθμος άνθρωπος, είναι ένας διάσημος γκραν μετρ στο σκάκι, που πάσχει από επιληψία. Για να αντιμετωπίσει τις επιληπτικές κρίσεις θα υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση. Ο νευροχειρουργός, επιστήθιος φίλος του Γκυστάβ, αντίθετα στο νόμο και την ιατρική δεοντολογία, θα εμφυτεύσει στον εγκέφαλο του Γκυστάβ, εν αγνοία του τελευταίου, ένα ηλεκτρόδιο, που θα ενισχύσει τη μνήμη το εντυπωσιακά. Ψάχνοντας τον ιατρικό του φάκελο, κρυφά απ’ τον φίλο του, ο πρωταγωνιστής θα ανακαλύψει την αλήθεια, ενώ θα θεωρήσει τον εαυτό του ένα σύγχρονο Γκόλεμ. Το Γκόλεμ, ήταν ένα άγαλμα από πηλό που σύμφωνα με την εβραϊκή μυστική παράδοση ζωντάνεψε από τα χέρια ενός αρχιραββίνου του 16ου αιώνα, του Μααράλ της Πράγας, για να προστατεύσει τους Εβραίους της Πράγας από τα πογκρόμ. Ο ραββίνος μέσα από μαγικά τελετουργικά ζωντάνεψε το Γκόλεμ, το οποίο ξέφυγε και προκάλεσε μεγάλες καταστροφές στην Πράγα. Για τον λόγο αυτό ο ραββίνος το ακινητοποίησε για πάντα. Ο μύθος λέει ότι κατοικεί στις κατακόμβες της Παλαιάς-Νέας Συναγωγής της Πράγας και ότι κάποια βράδια βγαίνει ακόμα στους δρόμους της όμορφης πόλης.

Η αστυνομία αναζητά τον Γκυστάβ, ενώ εκείνος, ενάντια σε κάθε λογική και παρά το γεγονός ότι δε γνωρίζει τον λόγο, αποφασίζει να διαφύγει και να ταξιδέψει στην Ευρώπη, ακολουθώντας μια πολύ συγκεκριμένη διαδρομή, την οποία έχει αντιγράψει από μία διάσημη παρτίδα σκάκι.

Στην πορεία ανακαλύπτουμε ότι θεωρείται ο βασικός ύποπτος για τη δολοφονία της πρώην γυναίκας του, μιας διάσημης ακτιβίστριας, που οι αποκαλύψεις που έκανε μέσα από το blog της ενόχλησαν πολλούς στον ιατρικό κόσμο. Θα επισκεφθεί το Λονδίνο, όπου θα βιώσει μία σχεδόν μεταφυσική εμπειρία με τον έναν πίνακα του αγαπημένου του ζωγράφου Ρόθκο, και μια σειρά πόλεων της Κεντρικής Ευρώπης προς αναζήτηση του εαυτού του και της αλήθειας του, με τελευταίο προορισμό την Πράγα.

Στην Πράγα, θα έρθει αντιμέτωπος με τους προσωπικούς του δαίμονες, που αναγκαστικά θα περάσουν από την ιστορία των Εβραίων της Κεντρικής Ευρώπης, ενώ οι συμπτώσεις γύρω του, που θα σχετίζονται με τον μύθο του Γκόλεμ, θα οδηγήσουν στην κορύφωση της προσωπικής του διαδρομής και στη λύση του μυστηρίου με τη δολοφονία της πρώην συζύγου του.

Στο βιβλίο αυτό ο Αssouline, γοητευμένος, όπως ο ίδιος αναφέρει σε απόσπασμα συνέντευξης που παρατίθεται στο τέλος του βιβλίου, από το είδος του θρίλερ, χρησιμοποιεί τις τεχνικές του και το μύθο του Γκόλεμ, για να μιλήσει για σύγχρονα ζητήματα, όπως ο τρανσουμανισμός, ένα κίνημα που υποστηρίζει τη βιοτεχνολογία για τη βελτίωση των φυσικών και διανοητικών χαρακτηριστικών των ανθρώπων, ενώ θέτει σοβαρά ζητήματα ηθικής, που ήδη απασχολούν και θα απασχολήσουν στο μέλλον τον σύγχρονο άνθρωπο.
Γκόλεμ και υπεράνθρωποι, επιστήμη και θρησκεία, μυστικισμός και ιστορία, και ένα μαγευτικό ταξίδι σε διάφορες πόλεις της Γηραιάς Ηπείρου με πλήθος αναφορών στις τέχνες και τη ματωμένη ιστορία της κάνουν το βιβλίο αυτό του αγαπημένου Assouline ένα απολαυστικό ανάγνωσμα.

Ο συγγραφέας

Ο Pierre Assouline, συγγραφέας και κριτικός, γεννήθηκε to 1953 στην Καζαμπλάνκα. Είναι μέλος της Ακαδημίας Goncourt και διδάσκει στο Ινστιτούτο Πολιτικών Επιστημών του Παρισιού. Έχει τιμηθεί με το Βραβείο Δοκιμίου της Γαλλικής Ακαδημίας και το Βραβείο Γαλλικής Γλώσσας. Aπό τις Εκδόσεις Πόλις κυκλοφορούν τα βιβλία του Ένας Πύργος στη Γερμανία, Ζιγκμαρίνγκεν, Οι βίοι του Ιώβ, Οι προσκεκλημένοι, το Πορτρέτο, Ξενοδοχείο Lutetia. Το Γκόλεμ έχει λάβει το βραβείο Cabourg.