Τι να πρωτοδιαλέξει κανείς από την καταπληκτική αυτή εκδοτική σεζόν! Εκδόσεις και επανεκδόσεις σπουδαίων και εξαντλημένων βιβλίων, επιστροφές αγαπημένων συγγραφέων, graphic novels κλασικών, Έλληνες συγγραφείς στα καλύτερά τους. Το χριστουγεννιάτικο αφιέρωμα του Proust & Kraken είναι πιο πλούσιο από κάθε άλλη φορά. Να έχετε όλοι καλά Χριστούγεννα και ένα ευτυχισμένο 2024 με υγεία και χαρά. Εύχομαι να βρείτε απ’ τα βιβλία που προτείνω αυτό που θα σας κρατήσει συντροφιά στις τελευταίες μέρες του 2023 και τις πρώτες του 2024.
Πρώτο βιβλίο στη λίστα δεν θα μπορούσε να είναι άλλο από τη Μνήμη του Πάγου, το τρίτο μέρος του Δράκου της Πρέσπας της Ιωάννας Μπουραζοπούλου, μιας από τις κορυφαίες συγγραφείς μας. Είναι το βιβλίο που θα μου κρατήσει συντροφιά στο τέλος του 2023 και είναι αυτό με το οποίο θα υποδεχθώ το 2024. Το βιβλίο μάς μεταφέρει στην αλβανική πλευρά των Πρεσπών, όπου επικρατεί παγετός, με τις τοξότριες και τις ιέρειες δρακολόγους να προσπαθούν να λύσουν το μυστήριο του Δράκου. Τέλος και αρχή της υπέροχης τριλογίας, του magnum opus της καταπλητικής Ιωάννας Μπουραζοπούλου.
Δύο σπουδαία graphic novels, ο Zorμπάς του Soloup και ο Καπετάν Μιχάλης του Παναγιώτη Πανταζή από τις Εκδόσεις Διόπτρα είναι ό,τι καλύτερο για μικρούς και μεγάλους. Το έργο του μεγάλου Κρητικού συγγραφέα δεν θα μπορούσε να πέσει σε καλύτερα χέρια. Σεβασμός στο πρωτότυπο, καταπληκτικά σκίτσα, ιδανικά δώρα για τις γιορτές.
Στη σειρά των Κλασικών προστέθηκε το αριστούργημα του Φλομπέρ. Υπέροχη έκδοση και μετάφραση, με ένα πολύ όμορφο εξώφυλλο του Θάνου Κακολύρη. Το βιβλίο περιλαμβάνει τα πρακτικά της δίκης στην οποία ενεπλάκη ο Φλομπέρ, όπως και την απόφαση του δικαστηρίου.
Η Άγρα στο τέλος κάθε έτους συνηθίζει να μας ξαφνιάζει ευχάριστα με τις επιλογές της. Εδώ και πολύ καιρό εξαντλημένο το αριστούργημα του Μισίμα μάς προσφέρεται σε μια έκδοση-κομψοτέχνημα. Το πρώτο και αυτοβιογραφικό βιβλίο του Μισίμα αποτελεί μια καταβύθιση στην ψυχή ενός καταπιεσμένου ομοφυλόφιλου, που φέρει τη μάσκα της ετεροφυλοφιλίας. Η καταπίεση του πόθου, το “κανονικό” και ανήθικο της συντηρητικής κοινωνίας είναι μερικά μόνο από τα θέματα με τα οποία καταπιάνεται ο σπουδαίος αυτός συγραφέας. Καταπληκτικό και το εξώφυλλο.
Έχω πολλές φορές δηλώσει ότι είναι ένας από τους πιο αγαπημένους μου συγγραφείς. Δε θα μπορούσε λοιπόν να λείπει από οποιαδήποτε λίστα ένα βιβλίο του Assouline. Το Υπερωκεάνιο, κατά πολλούς το καλύτερο έργου του, μας ταξιδεύει από τη Μασσαλία στην Ιαπωνία κάπου τον Φεβρουάριο του 1932, λίγους μόνο μήνες πριν την άνοδο στην εξουσία του Χίτλερ. Βασισμένο σε αληθινή ιστορία, το ναυάγιο του Ζορζ Φιλιππάρ συμβολίζει το ναυάγιο της Ευρώπης που θα ακολουθούσε λίγα χρόνια μετά.
Ο Κάλμαν, αλιευτής καρχαριών και σερίφης ενός μικρού και απομακρυσμένου χωριού κάπου στην Ισλανδία, θα σας μείνει αξέχαστος. Γενναίος, απλός, ειλικρινής και επίμονος, θα προσπαθήσει να διαλευκάνει το μυστήριο μιας εξαφάνισης, ταξιδεύοντάς μας στα παγωμένα τοπία του πανέμορφου αυτού τόπου. Ό,τι πρέπει για τις διακοπές των Χριστουγέννων.
Μετά τον θάνατο της μητέρας της, η Λία θα κλειστεί στο σπίτι της για δύο χρόνια με μοναδική συντροφιά τον σκύλο της. Προσπαθώντας να βρει απαντήσεις στη σχέση με τη μητέρα της θα κατέλθει μέχρι και τον κόσμο των νεκρών. Η Νέκυια του Χρηστίδη εντυπωσιάζει με τις εικόνες, τη γλώσσα, παραμυθητική και λυρική, έμπλεη συναισθημάτων, και την ίδια την ιστορία όπου μαζί με την ιστορία της Λίας διαβάζουμε και αυτή της γυναίκας του αφηγητή, της Αυγής. Ένα σπουδαίο βιβλίο από τις πάντα προσεγμένες μέχρι την τελευταία τους λεπτομέρεια εκδόσεις της Κίχλης.
Ανασύνθεση της βιογραφίας του Τόμας Μαν από τον Toibin με έναν μοναδικό τρόπο. Μόνο ένας σπουδαίος συγγραφέας μπορεί να καταφέρει ένα τέτοιο λογοτεχνικό επίτευγμα και να μας μιλήσει για έναν συγγραφέα του διαμετρήματος του Μαν. Το εξώφυλλο υπέροχο.
Αδύνατον να λείπει από τη λίστα μας το νέο βιβλίο της Μάρως Δούκα, μία από τις σπουδαιότερες συγγραφείς μας. Ένας οικογενειάρχης βρίσκεται ξαφνικά άστεγος λόγω του θυμού του. Η εκδοχή του και οι εκδοχές των μελών της οικογένειάς του θα προσπαθήσουν να φωτίσουν τις ζωές τους και την κατάληξη του πατέρα. Η Φελιτσιτά, η γάτα που συντροφεύει τον άστεγο πλέον Κωνσταντίνο Καβουράκη, δίνει τη δική της ζεστή και τρυφερή πινελιά, σε αυτό το τόσο ανθρώπινο και συγκινητικό μυθιστόρημα. Όπως σωστά επισημαίνεται στο οπισθόφυλλο, αποτελεί αναμφίβολα ένα χάδι σε αυτούς που ραγίζουν δίπλα μας. Μα τι συγγραφέας!
Για πρώτη φορά εκδίδεται στη χώρα μας στη σειρά Editio Minor, σε δύο τόμους, το αριστούργημα του Ντίκενς, Τα έγγραφα Πίκγουικ. Είναι το έργο που έκανε πασίγνωστο τον Ντίκενς. Ο ήρωας, ο Σάμιουελ Πίκγουικ, αποτελεί όπως έχει ειπωθεί εύστοχα, τον ήρωα της λογοτεχνίας της καλοσύνης. Το βιβλίο ακολουθεί τη Λέσχη Πίγκουικ, μια ομάδα που έχει ως στόχο τη διάχυση της επιστημονικής γνώσης, στα ταξίδια της, που καταλήγουν σε ταξίδια ζωής και χαράς.
Ένα ναυάγιο, το Γουέιτζερ, και ένα μυστήριο για το τι ακριβώς συνέβη. Οι ναυαγοί του έχουν να διηγηθούν δύο εντελώς διαφορετικές ιστορίες. Η δίκη της εποχής εκείνης για το τι πραγματικά συνέβη έμεινε στην ιστορία. Ο Ντέιβιντ Γκραν αφηγείται με μοναδικό τρόπο την αληθινή αυτή ιστορία, ενώ την έκδοση συνοδεύουν έγχρωμες φωτογραφίες. Απλά καταπληκτικό!
Ο Ρόλαντ, ο τελευταίος του είδους του, καταδιώκει έναν μαυροντυμένο άνδρα. Η αποστολή του είναι να σώσει τον κόσμο, ή μάλλον τους κόσμους και όλα τα σύμπανταπου που ενώνονται με τον Μαύρο Πύργο. Υπέροχος Σtephen King.
Ο Λεμέτρ, βραβευθείς με το Γκονγκούρ, είναι ένας συγγραφέας που αγαπώ ιδιαίτερα. Εδώ, με την Οικογένεια Πελτιέ (Τα Ένδοξα Χρόνια), μάς παραδίδει ένα πλούσιο ιστορικό μυθιστόρημα μυστηρίου με φόντο το μεταπολεμικό Παρίσι, τη Βηρυτό και τη Σαϊγκόν. Δεν θα αφήσει κανέναν ανικανοποίητο.
Βραβείο Λογοτεχνίας της Ε.Ε. για το 2014. Είναι το πρώτο βιβλίο της σειράς των ιστορικών μυθιστορημάτων του Άρμιν Έρι. Πρωταγωνιστής ένας νεαρός φοιτητής της Νομικής που εκτελεί και χρέη σκιτσογράφου σε δίκες. Η πρώτη υπόθεση αφορά έναν καθηγητή φιλοσοφίας που κατηγορείται για τον φόνο μιας ιερόδουλης. Φόντο το Βερολίνο του 1865. Page-turner!
Ένα υπέροχο, πολυβραβευμένο παραμύθι για τον καλύτερο φίλο του ανθρώπου για μεγάλους και μικρούς, ίσως περισσότερο για μεγάλους, αφού όλοι οι μικροί αγαπούν τα ζώα. Καταπληκτική εικονογράφηση. Μust-have!
Xωρίς ίχνος διδακτισμού, το βιβλίο αυτό απευθύνεται σε όσους θέλουν να εντρυφήσουν στην λογοτεχνία. Ένα βιβλίο που ενισχύει την μαγεία της ανάγνωσης μέσα από τη μελέτη των έργων μεγάλων συγγραφέων.
Το σημαντικότερο ίσως έργο της νομπελίστα συγγραφέα σε μια υπέροχη έκδοση από την Διόπτρα. Μη σας τρομάζει ο όγκος. Είναι από τα βιβλία που διαβάζονται μονορούφι και σε αλλάζουν. Η πρωταγωνίστρια καταγράφει τη ζωή της σε τέσσερα σημειωματάρια, ένα μαύρο για τη ζωή της ως συγγραφέα, ένα κόκκινο για τις πολιτικές της απόψεις, ένα κίτρινο για τα συναισθήματά της και ένα μπλε για την καθημερινότητά της. Το χρυσό ωστόσο σημειωματάριο είναι αυτό που δένει όλα τα άλλα και δίνει το νόημα της ζωής της.
Πόσο τυχεροί είμαστε που οι Έλληνες εκδότες τιμούν το έργο της Μέρντοχ και μας το συστήνουν ξανά. Η μεγάλη αυτή συγγραφέας με την Καμπάνα της, έργο που για πρώτη φορά μεταφράζεται στα ελληνικά, μάς μιλάει για τη μάχη του καλού με το κακό, τον πόθο και τη θρησκεία. Παρακολουθούμε τη Ντόνα Γκίνφιλντ, η οποία επιστρέφει μετά από έναν σύντομο χωρισμό στον άντρα της, ο οποίος εργάζεται σε ένα Αβαείο και φιλοξενείται από μία θρησκευτική κοινότητα. Όλοι είναι χαρούμενοι για την καινούργια καμπάνα, μέχρι τη στιγμή που ανακαλύπτουν την παλιά και μαζί με αυτήν όλα όσα κρύβονται κάτω από το πέπλο του ψεύτικου παραδείσου τους.
Ένα συγκλονιστικό βιβλίο από μια νέα συγγραφέα που έχει προκαλέσει πολλές συζητήσεις. Ο κόσμος του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και ο άλλος ο κόσμος, ο αληθινός, αυτός με τα προβλήματα, την ανθρωπιά και την αγάπη. Σύγχρονη φωνή, κοφτή πένα, νεανική και συνασθηματική. Η Λόκγουντ ήρθε για να μείνει μετα βεβαιότητας.
Ο Μιχάλης Μαλανδράκης αποδεικνύει με το δεύτερο βιβλίο του ότι έχει πολλά να δώσει. Καταγραφή της σύγχρονης αδιέξοδης ζωής μας, με τις θυσίες, σωματικές και ψυχικές, που απαιτούνται για την “επιτυχία” και τα αδιέξοδα που αυτή γεννά όταν στο τέλος έρχεται και δίνει το φιλί του θανάτου (αντί της ζωής που αναμένουμε). Δυναμώστε τη μουσική, παρακαλώ, για να μην ακούμε τις κραυγές του αληθινού μας εαυτού, τη φωνή της συνείδησής μας, που ουρλιάζει ότι δεν έχει μείνει τίποτα άλλο για να δώσουμε στο κυνήγι αυτό της άνευ όρων “ευτυχίας”.
Μια αγωνιώδης δυστοπία είναι το νέο βιβλίο της γνωστής συγγραφέα. Ο έφηβος Μπερντ ζει με τον πατέρα του, αφού η μητέρα του, μια Κινεζοαμερικάνα ποιήτρια, της οποίας το έργο κρίθηκε απαγορευμένο, εξαφανίστηκε, όταν ο μικρός ήταν εννιά χρονών. Στην κοινωνία αυτή που ζει, όπου κυριαρχεί ο φόβος και η ανασφάλεια, δεν είναι επιτρεπτό να ρωτάει για τη μητέρα του και το έργο της. Ξαφνικά όμως λαμβάνει μια αινιγματική ζωγραφιά. Από τότε θα ξεκινήσει η περιπέτεια του μικρού Μπερντ για την ανεύρεση της μητέρας του.
Μια νουβέλα για τα οικογενειακά και συλλογικά τραύματα, ένα έργο για την αδελφική αγάπη, για τον πόλεμο εντός και εκτός σπιτιού, για τα τραύματα που δεν επουλώνονται, για τις μεταμορφώσεις και τις επίπονες ενηλικιώσεις. Άλλο ένα εξαιρετικό βιβλίο από τον Άκη Παπαντώνη.
Τρεις άνδρες από διαφορετικές γενιές μάς μιλούν για την πολύ δύσκολη σχέση μεταξύ πατέρα και γιου. Οι τρεις γενιές μάς δείχνουν και τις διαφορετικές στοχεύσεις ζωής, τον σύγχρονο, εγωκεντρικό στόχο για προσωπική ευτυχία/επιτυχία ανεξαρτήτως αν από αυτόν προκαλείται δυστυχία στους γύρω μας (κυρίως στην οικογένειά μας) και τον στόχο που κάποτε είχαν οι παππούδες μας και ίσως (ανάλογα με την ηλικία) και οι πατεράδες μας να ζήσουν μια απλή ζωή και να έχουν τα απαραίτητα για την επιβίωση της οικογένειάς τους. Σύγχρονο, ευαίσθητο και σκληρό, ένα βιβλίο που θα μιλήσει σε πολλούς από εμάς και που αξίζει σαφώς να διαβαστεί.
Στην εμβληματική μετάφραση της Ελένης Μπακοπούλου, η Άγρα μάς κάνει δώρο το αριστούργημα του Ντοστογέφσκι. Μια έκδοση-κόσμημα που θα πρέπει οπωσδήποτε να την κάνετε δώρο στον εαυτό σας και στα πιο αγαπημένα σας πρόσωπα.
Πόσο αγαπώ τα μυθιστορήματα των Ελλήνων συγγραφέων που τολμούν να καταπιαστούν με θέματα εκτός των τετριμμένων. Η ιστορία που διαδραματίζεται τον 19ο αιώνα σε διάφορες χώρες της Ευρώπης μάς μιλάει για τον περιβόητο δήμιο, Τιμπό Γκωντέν, την Ίνγκερν Μπάρτον, η οποία μετά από διάφορες περιπέτειες γίνεται μια άριστη διευθύντρια ορφανοτροφείου, τον Μπραντ Φάουλερ, ο οποίος από δολοφόνος και κακοποιός γίνεται διευθυντής της αστυνομίας, και καταλήγει στην δηλητηριάστρια Φλόρενς Μπλαντ, που μεγαλώνει στο ορφανοτροφείο της Ίνγκερν Μπάρτον, γίνεται πάμπλουτη, αφού ξεπαστρεύει με τα δηλητήριά της ανθρώπους κατά παραγγελία και εν τέλει συλλαμβάνεται και οδηγείται στην λαιμητόπο του Τιμπό Γκωντέν. Μια ιστορία για την επιτυχία και το τι βρίσκεται θαμμένο κάτω από αυτήν. Μεθυστικό!
Η “Κοινωνική Τριλογία” του Γρηγόριου Ξενόπουλου με τα καταπληκτικά εξώφυλλα του Θάνου Κακολύρη μάς μιλάει με τον μοναδικό του τρόπο μέσα από τις απλές φαινομενικά ιστορίες για τις κοινωνικές ανισότητες της εποχής του (και εποχής μας φυσικά). Προφανώς και συγκινείται και ο σημερινός αναγνώστης, γιατί το έργο του Ξενόπουλου τον αφορά 100%.
Μία από τις πιο λατρεμένες μου συγγραφείς. Η πολυ σπουδαία Εlizabeth Strout μάς γυρνάει ξανά στον κόσμο της Λούσυ Μπάρτον, σε ένα λογοτεχνικό ταξίδι από τη Νέα Υόρκη στο Μέην, μαζί με τον πρώην σύζυγό της, όπου και οι δύο κάνουν έναν απολογισμό της ζωής τους. Πόσο χαίρομαι που οι εκδόσεις Άγρα κράτησαν το υπέροχο ξένο εξώφυλλο.
Πολυεπίπεδο και πολυσύνθετο παρά την φαινομενικά απλή ερωτική ιστορία του, ο Πολωνός αποδεικνύει για άλλη μια φορά τι μπορεί να κάνει ένας πολύ σπουδαίος συγγραφέας, βραβευθείς με Νομπέλ και με Booker (δυο φορές μάλιστα!). Τρίτη ηλικία, έρωτας στην τρίτη ηλικία, επικοινωνία μέσω της γλώσσας και μέσω της μουσικής είναι οι πυρήνες γύρω από τους οποίους ο Κουτσί χτίζει ένα μικρό σε έκταση μυθιστόρημα που χαράσσεται με δύναμη στην ψυχή του αναγνώστη. Υπέροχο!
To να γράφεις για ένα ερωτικό τρίγωνο και για την ομοφυλοφιλία στην απολύτως συντηρητική κοινωνία της εποχής της McCullers αποτελούσε μια τεράστια πρόκληση για οποιονδήποτε συγγραφέα. Φυσικά μια καταπληκτική συγγραφέας μπορεί όποτε θέλει να γράφει για ό,τι θέλει. Και αυτό κάνει για άλλη μια φορά σ’ αυτό το σύντομο αλλά αδιανόητα δυνατό μυθιστόρημά της. Μέσα από την παθιασμένη αυτή ερωτική ιστορία, η συγγραφέας μάς λέει στην πραγματικότητα να μην προπαθούμε να καταλάβουμε ο ένας τον άλλον αλλά μόνο να αποδεχτούμε αυτό που μας δείχνει ο άλλος, αφού όλοι μας κουβαλάμε τόσα μυστικά που είναι αδύνατον να αντιληφθούμε ποτέ το πραγματικό πρόσωπο του άλλου. Επίσης μάς λέει ότι είναι αδύνατον να καταφέρουν να γίνουν (σε έναν γάμο) οι δύο ένας και αυτό είναι απλά φυσιολογικό.
Φωτογραφία αριστερά: Zoe οn Unsplash
Φωτογραφία κεντρικού άρθρου: Kieran White on Unsplash
Nα περάσετε όλοι υπέροχα. Και του χρόνου!
